مدیر کل فرهنگ فارس تاکید کرد:

مدیر کل فرهنگ فارس تاکید کرد:
لزوم سریعتررفع ناترازی برق چاپخانه ها و افزایش سهمیه کاغذ
در آیین بزرگداشت «روز ملی چاپ» و تقدیر از چاپخانه داران نمونه فارس مهدی رنجبر، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گفت: شیراز از نخستین پایگاههای ورود چاپ به ایران بوده و این هنرصنعت به همت چاپخانهداران، همواره پشتیبان فرهنگ و هنر این سرزمین بوده است که در ادامه به تشریح آنچه در این رویداد فرهنگی و گفتگو با چاپخانه دارن پیشکسوت گذشت میپردازیم.
در آیین بزرگداشت «روز ملی چاپ» و تقدیر از چاپخانه داران نمونه فارس مهدی رنجبر، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان با اشاره به جایگاه تاریخی چاپ در تمدن بشری گفت: از نگارههای غار لاسکو و نقشبرجستههای بیستون تا نخستین متون چاپی، همه نشان از انقلابی بزرگ در تاریخ فرهنگ و تمدن دارد. شیراز از نخستین پایگاههای ورود چاپ به ایران بوده و این هنرصنعت به همت چاپخانهداران، همواره پشتیبان فرهنگ و هنر این سرزمین بوده است.
رنجبرهمچنین با بیان اینکه چالش ها و مشکلات کنونی صنعت چاپ، جهانی و بخشی هم کشوری است، افزود: با اشراف اطلاعاتی که از وضعیت موجود صنعت چاپ کشور و استان دارم، نهایت سعی و تلاش خود را برای رفع نمودن چالش ها و دغدغه های حوزه چاپ استان صرف خواهم کرد.
وی در تشریح جزئیات اقدامات این اداره کل اعلام کرد: در این نشست، برای رفع مشکلات چاپخانه داران از سازمان صنعت، معدن و تجارت، استانداری و تمامی نهادهای مرتبط دعوت کردیم تا با کمک یکدیگر بخشی از مشکلات را رفع کنیم.
پیگیری برای رفع ناترازی انرژی برق در شهرکهای صنعتی
به گفته وی، بخشی از این مشکلات کلان و زیرساختی مربوط به کل جامعه است که در این راستا «پیگیری برای رفع ناترازی انرژی برق در شهرکهای صنعتی» در دستور کار قرار گرفته است.
مدیرکل ارشاد فارس به موضوع تامین مواد اولیه نیز اشاره کرد و افزود: برای تسهیل در ورود و خروج کاغذ، فیلم و زینک، با برقراری ارتباط با کشورهای همسایه اقداماتی انجام شده و امیدواریم به نتایج خوبی برسیم.
وی از نامهنگاری با وزارتخانههای فرهنگ و ارشاد اسلامی و صنعت، معدن و تجارت برای افزایش سهمیه سرانه کاغذ استان فارس خبر داد و دلیل این درخواست را قدمت تاریخی شیراز به عنوان یکی از سه قطب قدیمی چاپ در کشور عنوان کرد.
رنجبر تصریح کرد: با اداره صنعت، معدن و تجارت استان فارس هم مکاتبه کرده ایم که یک بخش عمده ورودی کاغذ از طریق استان فارس در اختیار چاپخانه داران قرارگیرد.
آیین بزرگداشت روز ملی چاپ در حالی درپایتخت فرهنگی ایران برگزار شد که جمعی از مدیران ارشد، پیشکسوتان دلسوخته و فعالان نوآور عرصه چاپ و نشر، گرد هم آمدند تا یک بار دیگر بر عهد دیرین خود با صنعتی پایبند بمانند که اندیشه را بر صفحه کاغذ جاری میسازد. این مراسم که تلفیقی از ادای دین به گذشته و ترسیم نقشه راه آینده بود، فرصتی شد تا ضمن مرور تاریخچه چاپ در ایران و جهان، از فعالان و پیشکسوتان صنعت چاپ استان فارس تقدیر به عمل آید. همچنین این مراسم، باب گفتوگوی مستقیم بین مسئولان اجرایی و اصحاب چاپ را فراهم آورد تا با شنیدن دغدغههای آنان، گامهای عملیتری برای رفع موانع پیش روی این صنف مهم برداشته شود.
داریوش نویدگویی، مدیر انتشارات بین المللی شیرازنیزدر این مراسم با انتقاد از وضعیت نشر افزود: دستگاه چاپ با تأخیری ۱۶۵ ساله وارد ایران شد و امروز نیز ناشران با مشکلاتی جدی از جمله گرانی کاغذ روبهرو هستند. ناشر نباید برای دریافت کاغذ التماس کند و وقتی کتابی با شمارگان ۲۰۰ نسخه برای جمعیت ۹۰ میلیونی منتشر میشود، این بهراستی فاجعه است.
وی با نام بردن از خاندان محمدی، مصطفوی، مدرس زاده، چاپ مهرگان گفت: اینها کسانی بودند که با زحمت و مشقت بسیار کتابی را به زیور طبع آراسته میکردند. دوستانی که امروز مدیرچاپخانه، خبرنگار و نجمی: ناشر می شوند بدانید چاپ با چه مشقاتی روبه رو بوده است . استاد پیشکسوت و مطرح چاپ کتاب در کشور با توضیح بیشتر مشکلات چاپ روزنامه در زمان های گذشته خاطر نشان کرد: یادم می آید که البته شاید بعضی از چاپخانه دارهای فارس بتوانند پاسخ دهند که چقدر دستها لای این ماشین ها گیر کرد و انگشت ها قطع شد . حروفچین باید در دخمههای تاریک، هزاران بار دستش را در گارسه (قفسه حروف) میبرد تا یک کتاب دویست صفحهای را حروفچینی کند. در آن زمان با ماشینهای پایی کار میکردیم و حوادث دردناکی مثل قطع انگشتان دست در اثر گیر کردن در ماشینها، اتفاقی معمول بود.دوستان قدیمی به خوبی آگاه هستند که با چه زحمتی چاپ به چاپ افست تبدیل شد .
ناشربرتر استان فارس در ادامه به چاپ روزنامه«خبرجنوب» و تلاش بزرگمرد مطبوعات کشور و فارس حسین واحدی پور اشاره کرد وگفت: دوران جنگ بود، خاموشی ها فراوان و کاغذ کمیاب. من برای کمک به روزنامه، تیترها را با حروف درشت ۳۶ یا ۴۸ سیاه میزدم و بقیه مطالب با دستگاه آی.دی. تایپ میشد. پس از آن به دنبال چاپخانه فخر ایران یا به جناب مصطفوی زحمت می دادیم که با بزرگواری روزنامه را چاپ می کردند.
وی یکی از خاطرات بهیادماندنی آن دوران را اینگونه تعریف کرد: یادم نمیرود که شب، نصفه شب آقای فرجام همکار آقای واحدی با آژانس تاکسی کسی تلفنی شیراز که نزدیک روزنامه بود به منزل ما می آمد و می گفت کاغذ نداریم، ما هم می رفتیم انبار مقداری کاغذ برمی داشتیم و به آن ها تحویل می دادیم. صبح که روزنامه چاپ میشد می دیدیم روزنامه باکاغذ الوان چاپ شده و یا گاهی از کمبود کاغذ، روزنامه با کاغذهای زرورق قنادی چاپ میشد. مدیر این روزنامه جزو بزرگانی هستند که زحمت کشیدند، تلاش کردند وامروز هم سختی های بسیاری متحمل می شوند. وی تاکید کرد: پایه فرهنگ، پایه اقتصاد، پایه سیاست و علوم اجتماعی همه این ها، فرهنگ و کاغذ و کتاب است. امروز هرناشر و هرچاپخانه ای دچارکمبود و گرانی کاغذ است، مشکل زینک و مرکب و برق دارد. اگر مسئولان نسبت به حوزه فرهنگ بی مهری،کم لطفی و بی توجهی کنند قطعا جبران ناپذیر خواهد بود .
در ادامه، توما گلستانیان، مسئول کتابخانه و بخش نسخ خطی کلیسای وانک اصفهان با اشاره به نقش جامعه ارمنی در تاریخ چاپ ایران اظهار داشت: ۱۸۸ سال پس از اختراع چاپ توسط گوتنبرگ، نخستین کتاب با نام زبور داوود درکلیسای وانک جلفا به چاپ رسید. این چاپخانه با همه فراز و فرودها همچنان فعال است و به عنوان نخستین چاپخانه ایران و خاورمیانه شناخته میشود.
همچنین حسن دهقان، معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ وارشاد اسلامی استان فارس، ضمن تأکید بر رسیدگی به مشکلات چاپخانهداران خاطرنشان کرد: صنعت چاپ امروز نیازمند نوسازی و روزآمدی است.
وی با اشاره به اینکه درخصوص مباحث گمرکی، سوخت و حلال ها با استانداری نامه نگاری کردیم تاکید کرد: مشکلات این صنف بهویژه در زمینه مالیات بر ارزش افزوده در حال پیگیری است تا بار سنگین هزینهها از دوش فعالان این حوزه برداشته شود.
در حاشیه این مراسم با تنی چند از چاپخانه داران در رابطه با چالش های پیش روی این صنعت نیز گفت و گو کردیم که حرفهایشان را در ادامه می خوانید:
حسن واحدی پور، مدیرچاپخانه سریع شیراز: صنعت چاپ در شیراز؛ بلاتکلیف بین گرانی و نایابی با گذشت بیش از سه دهه مسئولیت در بخش اداری چاپخانه سریع روزنامه«خبرجنوب» با مشکلات متعددی در فرآیند چاپ روبرو هستیم. اصلی ترین چالش، گرانی و کمبود شدید ملزومات اولیه چاپ شامل کاغذ، مرکب و زینک است که ما را مجبور به انتظار در نوبت های طولانی می کند. متأسفانه مشکلات به اینجا ختم نمیشود. وقتی یکی از دستگاه های چاپ دچار نقص فنی می شود، هیچ متخصص یا مرکز خدماتی در شیراز وجود ندارد که بتواند تعمیرات تخصصی الکترونیکی یا مکانیکی را انجام دهد حتی برای تهیه یک قطعه شکسته شده باید به تهران مراجعه کنیم یا از طریق واسطه ها از خارج از کشور وارد کنیم که این موضوع زمان و هزینه تولید را به شدت افزایش می دهد. این شرایط باعث شده تا ادامه فعالیت در صنعت چاپ با دشواری های فراوانی همراه باشد و آینده این کسب و کار را با ابهام جدی مواجه کند.
محمد حسین شیشه بر رئیس هیأت مدیره چاپ دنیا : تولید در حال خاموشی، مالیات در اوج! ما به عنوان چاپخانهدار با چالشهای متعددی روبرو هستیم که بقای کسبوکارمان را تحت تأثیر قرار داده است. یکی از اصلیترین مشکلات، قطعی مکرر و طولانیمدت برق در شهرک صنعتی است که اخیراً از یک روز به یک روز و نیم افزایش یافته و فعالیت تولیدی ما را با اختلال جدی مواجه کرده است. از سوی دیگر، با توجه به وارداتی بودن مواد اولیه اصلی مانند کاغذ و مرکب، نوسانات قیمت دلار تاثیرمستقیمی بر هزینههای تولید دارد و ما را مجبور میکند برای حفظ حیات اقتصادی خود، قیمتها را افزایش دهیم. همزمان، اداره مالیات بدون در نظر گرفتن تأثیر تعطیلیهای اجباری ناشی از مشکلات زیرساختی مانند قطعی برق، که باعث کاهش درآمد و افزایش هزینهها شده، مالیات را بر اساس شرایط عادی مطالبه میکند. علاوه بر این، بازگشت اخذ مالیات بر ارزش افزوده پس از دوره معافیت، فشار مالی بیشتری به ما وارد کرده است.
این شرایط در حالی است که نقطه قوتها و توانمندیهای صنعت چاپ بهتدریج در حال از بین رفتن است و نیازمند توجه فوری و حمایت مسئولان هستیم.
علیرضا مصطفوی، مدیر چاپخانه مصطفوی : از تکنولوژی روز دنیا عقب میمانیم وضعیت به جایی رسیده که دیگر نه تنها صحبتی از توسعه و پیشرفت نیست بلکه تمام فکر ما صرف بقا و زنده ماندن کسب و کار شده است. در این شرایط سخت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، برنامهریزی برای رشد تقریباً ناممکن است. یک مشکل بزرگ دیگر، انزوای بینالمللی ماست. ما روابط سالم و پایداری با کشورهای اصلی تأمینکننده مواد اولیه صنعت چاپ نداریم و به همین دلیل، دستمان از تکنولوژیهای روز دنیا کوتاه است.به دلیل همین محدودیتها و مشکلات اقتصادی، چاپخانهها روزبهروز بیشتر از فناوری های جهانی فاصله میگیرند. اگر برای نوآوری و بهروزرسانی چارهای اندیشیده نشود، این شکاف تکنولوژیکی آنقدر عمیق خواهد شد که جبران آن غیرممکن میشود و درنهایت، خطر حذف کامل از گردونه رقابت و بازار، ما را تهدید می کند.
عبدالحسین نجف زاده مدیرچاپخانه نجف زاده: بحران نیروی انسانی مجرب و متخصص ما در مجموعه خود، مدیریت پنج چاپخانه را بر عهده داریم اما متأسفانه با مشکلات فراوانی دست به گریبانیم. مشکل تنها به تأمین مواد اولیه مانند کاغذ و مرکب محدود نمیشود؛ امروزه بحران نیروی انسانی به معضلی بزرگتر تبدیل شده است. دو مشکل اصلی دربخش نیروی کار وجود دارد:یکی کمبود شدید نیروی کار متخصص. هم اکنون نه تنها تعداد کارگران متخصص بسیار کم است بلکه تمایلی برای کار در این حرفه نیز دیده نمیشود. دیگری هم مهاجرت به سمت مشاغل کاذب است. بسیاری از نیروهای کار به سمت شغلهای زودبازده و کاذب گرایش پیدا کردهاند و این امر، جایگاه مشاغل تخصصی و پایدار را خالی کرده است.اما درد بزرگتر، مشکل تعمیر و نگهداری ماشینآلات است.
تعمیرکاران مجرب و استادکاری که توان سرویس دستگاههای پیشرفته چاپ را دارند، عمدتا در تهران مستقرند و عموما سن بالایی دارند. متقاعد کردن آنان برای سفر به شهرستان و تعمیر دستگاههای ما بسیار دشواراست.
تقدیر از پیشکسوتان و فعالان چاپ فارس در بخش پایانی مراسم، از جمع پیشکسوتان و فعالان صنعت چاپ استان فارس تجلیل شد. میراث دار کهن ترین چاپخانه ایران: چاپخانه کلیسای وانک اصفهان آقای توما گلستانیان، مسئول کتابخانه و بخش نسخ خطی کلیسا. کهن ترین چاپخانه فعال استان فارس با عمری حدود 117 سال: چاپخانه مصطفوی، جعفرمصطفوی بابت یک عمر فعالیت حرفه ای در حوزه چاپ: حسین علی نیکو چاپخانه های نسل اول استان فارس در نیم قرن اخیر چاپخانه های امیری ابراهیم امیری، چاپخانه امینی علی اکبر امینی، چاپخانه پاسارگاد علیرضا نافه فشان، چاپخانه پرواز یدا... استاد آقا، مجتمع چاپ سریع غلامحسین واحدی پور، چاپخانه صبوری محمد ابراهیم صبوری آزاد، چاپخانه فخر ایران یوسف خرمایی قطب آبادی، چاپخانه فرهنگ عبدالحسین فرهنگ، چاپخانه نجف زاده عبدالحسن نجف زاده، چاپخانه وحید محمد ابراهیم نجابتی و تقدیر از چاپخانه دارن به دلیل تلاش در مسیر توسعه صنعت چاپ استان فارس شامل: حسین شیشه بر مدیر چاپخانه دنیا، مهدی فرهنگ مدیر چاپخانه فرانقش، محمدعلی بابکان چاپخانه حافظ، چاپخانه کوثر لارستان احسان شریف زاده، چاپخانه خلیج فارس مسعود مجلسی و در نهایت چاپخانه اشرافی با مدیریت جواد اشراف.